Polecenie fdisk to tekstowe narzędzie do przeglądania i zarządzania partycjami dysku twardego w systemie Linux. Jest to jedno z najpotężniejszych narzędzi do zarządzania partycjami, ale często sprawia problemy nowym użytkownikom.
Fdisk nie umożliwia formatowania utworzonych partycji. Do tego celu stworzono narzędzie mkfs.
Wyświetlanie tablicy partycji.
Aby wyświetlić listę wszystkich partycji istniejących na dysku, należy wykonać polecenie (z uprawnieniami root’a) fdisk -l. W przypadku, gdy w systemie jest więcej niż jeden dysk, można podać jako parametr identyfikator dysku, o który nam chodzi, np. fdisk -l /dev/sda.
Edycja tablicy partycji.
Aby pracować z partycjami dysku, należy przejść do trybu poleceń polecenia fdisk, jako parametr podając tylko identyfikator dysku, np. fdisk /dev/sda. Pamiętaj, że nie edytujemy partycji będących w użyciu (!!!). Najlepiej użyć dystrybucji typu live.
W trybie poleceń używa się jednoliterowych kodów do wywołania określonej czynności, np. d – usuwa partycję, n - tworzy nową, a p – wyświetla listę partycji. Pełną listę poleceń można wyświetlić poleceniem m.
Usuwanie partycji.
Partycję usuwamy poleceniem d. Program zapyta o jej numer. Chcąc np. usunąć partycję /dev/sda3, wpisujemy jej numer, czyli 3.
Tworzenie partycji.
Aby utworzyć nową partycję, należy wykonać polecenie n. Należy określić jej rodzaj (logiczna - l, lub podstawowa – p), a następnie sektor początkowy. Domyślnie proponowany jest pierwszy wolny sektor.
W następnym kroku podajemy sektor końcowy, lub rozmiar. Uwaga: rozmiar partycji zawsze podajemy ze znakiem +. Czyli:
- wpisując 512, utworzymy partycję, która będzie się kończyć na 512 sektorze dysku,
- jeśli wpiszemy +512, utworzymy partycję o rozmiarze 512 sektorów,
- jeśli natomiast wpiszemy +512M, utworzymy partycję o rozmiarze 512MB.
Ciekawostką jest tutaj fakt, że rozmiar partycji działa również „na odwrót” tj. licząc od końca dysku. Chcą więc np. założyć partycję z wykorzystaniem całej wolnej przestrzeni oprócz ostatnich 50MB, wpisujemy jako rozmiar -50M.
Zapisywanie zmian.
Podobnie jak w innych programach partycjonujących, wszelkie zmiany w układzie partycji muszą zostać zapisane. Służy do tego polecenie w. Aby wyjść z fdiska z pominięciem wprowadzonych zmian, wykonujemy polecenie q.
Zakładanie systemu plików.
Aby partycja obsługiwała zadany system plików należy go założyć, czyli ją sformatować. Służy do tego polecenie mkfs -t, np.:
- mkfs -t ext4 /dev/sda5 – założy system plików Linux Extended w wersji 4,
- mkfs -t vfat /dev/sda2– założy system plików FAT32.
Istnieją polecenia skryptowe, bazujące na mkfs dedykowane dla konkretnego systemu plików, np. mkfs.vfat, mkswap, mkfs.ext4, itp.